Κοινωνική & Αλληλέγγυα Οικονομία, ΚοινΣΕπ και Οι προοπτικές στην Παιονία

Γράφει ο  Δημήτρης Μιχαηλίδης

Οι ΚοινΣΕπ προσφέρουν & ενδυναμώνονται

http://www.epixeiro.gr/

Η υπό σύσταση αναπτυξιακή σύμπραξη «Δομή Στήριξης Κοινωνικής Οικονομίας Κεντρικής Μακεδονίας-ΔΟ.Σ.Κ.Ο.ΚΕ.Μ.», ανταποκρινόμενη στην πρόσκληση του Δήμου Παιονίας έδωσε τον καλύτερο της «εαυτό» στις 25/6/2014, στο Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου στο Πολύκαστρο Κιλκίς στην ημερίδα με θέμα «Κοινωνική & Αλληλέγγυα Οικονομία, ΚοινΣΕπ και Οι προοπτικές στην Παιονία», σε ευάριθμο ακροατήριο.

Ανάμεσα στους συμμετέχοντες ήταν ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Κιλκίς κ. Παύλος Τονικίδης, ο εκπρόσωπος του Δημάρχου κ. Πέτρος Μπέλλης, η κα Γιάννα Πιλιτσίδου, η κα Μαρία Καλογερίδου, ο κΜιχαήλ Αρκούδας, ο κ. Παναγιώτης Παραδέλης, η κα Σταυρούλα Παπαγεωργίου και πολλοί άλλοι.

Με συντονιστή τον κ. Απόστολο Καραγιαννόπουλο, οι εισηγητές προσέγγισαν με επάρκεια και έδωσαν ξεκάθαρα παραδείγματα από δραστηριότητες της κοινωνικής οικονομίας, όπως:

Ο κ. Σάκης Τζάκρης, μέλος της ΠΡΩτοβουλίας Στήριξης Κοινωνικής & Αλληλέγγυας Οικονομίας-ΠΡΩ.Σ.Κ.Α.Λ.Ο. με θέμα «Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία» αναφέρθηκε στην παγκόσμια πραγματικότητα του συνεργατισμού όπως καταγράφεται από την Διεθνή Συμμαχία Συνεργατισμού-International Cooperatives Alliance-ICA.

Το ICA, με 270 οργανώσεις από 94 χώρες, αντιπροσωπεύει σχεδόν 1 δις συνεταιρισμένα μέλη, που προσφέρουν πάνω από 100 εκ. θέσεις εργασίας. Είναι η μεγαλύτερη Μη Κυβερνητική Οργάνωση στον κόσμο, και η συνεχής άνοδος της επισύρει ίσως περίεργα δημοσιεύματα προσπάθειας συκοφάντησης των ΜΚΟ. Στις ΗΠΑ είναι συνεταιρισμένα 305,6 εκ. μέλη. Στην Κίνα 160,8 εκ. μέλη. Στην Ινδία 97,6 εκ. μέλη. Στην Ιαπωνία 75,8 εκ. μέλη. Στην Ινδονησία 40,6 εκ. μέλη. Στην Γαλλία 32,4 εκ. μέλη. Στον Καναδά 18,1 εκ. μέλη (στο Κεμπέκ το 70% του πληθυσμού) Στο Ηνωμένο Βασίλειο 11,5 εκ. Στην Νορβηγία 2 εκ. μέλη σε πληθυσμό 4,8 εκ. Στην Ισπανία 6,7 εκ. μέλη. Από την Ελλάδα δεν αντιπροσωπεύεται καμιά οργάνωση, που να αναγνωρίζεται ότι τηρεί τις αρχές και αξίες του συνεργατισμού-συνεταιρισμών.

Στην περιοχή μας η ΠΡΩΣΚΑΛΟ συνέβαλλε στην δημιουργία της ΒιοςCoop, στην Κ136 για το νερό, στο Δημοψήφισμα για το νερό, στο re-use της διαχείρισης των απορριμμάτων σε επίπεδο γειτονιάς, στην επιτυχημένη λειτουργία του Λαϊκού Πανεπιστημίου Κοινωνικής & Αλληλέγγυας Οικονομίας, στο THESSΔίκτυο Εθελοντικών Οργανώσεων Θεσσαλονίκης, στο ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ των Οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών Κεντρικής Μακεδονίας και βέβαια στην ΔΟ.Σ.Κ.Ο.ΚΕ.Μ. που έχει ως στόχο την δημιουργία ενός Περιφερειακού Μηχανισμού Υποστήριξης της ανάπτυξης και προώθησης των Κοιν.Σ.Επ. και ευρύτερα των πρωτοβουλιών της Κοινωνικής Οικονομίας, στην προώθηση της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας στην Κεντρική Μακεδονία. Πυρήνας της προσπάθειας αυτής είναι οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών καθώς και οι φορείς και οι δομές εκείνες (αυτοδιοικητικές ή άλλες) που πιστεύουν στις αρχές και τις αξίες του συνεργατισμού ως μοχλού ανάπτυξης μιας διαφορετικής οικονομίας πέρα από την κρατική και την ιδιωτική.

Ο οργανισμός που αντιπροσωπεύει τους συνεταιρισμούς στην Ευρώπη είναι το Cooperatives Europe. Τα μέλη του αντιπροσωπεύουν 123 εκατ μέλη και 160.000 συνεταιριστικές επιχειρήσεις, ενώ παρέχουν 5,4 εκ θέσεις εργασίας στους Ευρωπαίους πολίτες - μια δύναμη για την οικονομική ανάπτυξη και την κοινωνική αλλαγή. Από την Ελλάδα αντιπροσωπεύεται μόνο μια (1) οργάνωση στον Cooperatives Europe, η Ένωση Συνεταιριστικών Τραπεζών στην Ελλάδα (ως συνδεδεμένο μέλος) και ίσως γι αυτό δέχεται τόσο σφοδρή επίθεση.
Ο κ. Αντώνης Καράγιωργας, Ενεργό μέλος του Bios Coop «Ο Κοινωνικός Καταναλωτικός Συνεταιρισμός Θεσσαλονίκης Bios Coop» αναφέρθηκε στην ανάγκη όλοι οι καταναλωτές να οργανωθούν, όπως τα 385 περίπου μέλη του BiosCOOP και να εξασφαλίσουν την ποιότητα των τροφίμων που θέλουν με σιγουριά και στις καλύτερες δυνατές τιμές με απ' ευθείας επαφές με παραγωγούς & συνεταιρισμούς, διότι έχουν πλέον αγοραστική δύναμη. Ταυτόχρονα οι 385 φίλοι/ες κάνουμε και κοινωνική παρέμβαση με επιλογές προϊόντων από το Δίκαιο Εμπόριο, από μη γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα, από ανακυκλωμένα κλπ

Η κα Στέλλα Γκουδίνογλου, Μέλος της ΚοινΣΕπ ΜΥΓΔΟΝΙΑ «Καλλιέργεια και μεταποίηση αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών από την Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση Μυγδονία»  έδωσε ένα πραγματικό παράδειγμα ΚοινΣΕπ, 5 συμπολιτών μας, με έδρα στον Δήμο Λαγκαδά, , που καλλιεργούν, μεταποιούν και προσφέρουν στους συνανθρώπους μας τελικά: κηραλειφές, βοτανόλαδα, σαπούνια κλπ Το «ταξίδι» της ΚοινΣΕπ τους ήταν κουραστικό διότι ο περίγυρος, το οικοσύστημα της σημερινής κοινωνίας, δεν ξέρει, δεν διδάχθηκε στα πανεπιστήμια και δεν μπορεί με άνεση να χρησιμοποιήσει εργαλεία της κοινωνικής οικονομίας, ενώ, ίσως λόγω άγνοιας, ή και για άλλους λόγους, φαίνεται ότι μερικές ΚοινΣΕπ δημιουργήθηκαν με πλήρη ανικανότητα των μελών τους να λειτουργήσουν κοινωνική οικονομία.

Ο κ. Γιώργος Φαρφαράς, μέλος της ΚοινΣεπ Πράσινες Διαδρομές με θέμα «Προοπτικές ανάπτυξης του βιώσιμου θεματικού τουρισμού στην Παιονία», με βασικό εργαλείο το ποδήλατο μας έδειξε καταπληκτικές δυνατότητες που ήδη «τρέχουν» σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη, αλλά και ελληνικές συστηματικές προσπάθειες εξάπλωσης της χρήσης των ποδηλάτων. Μάλιστα μας περιέγραψε επιχειρήσεις «delivery» στην Θεσσαλονίκη που χρησιμοποιούν ποδήλατα. Μικρότερα έξοδα, απουσία κάθε μορφής ρύπανσης (ακουστικής, CO2, βαρέων μετάλλων κλπ), ταχύτητα και ευελιξία. Μάλιστα η χάραξη ποδηλατικών διαδρομών που διασχίζουν όλη την Ευρώπη, αλλά ειδικά στην περιοχή μας θα μπορούν να είναι οργανωμένες, μπορούν να βοηθήσουν πολύ στην προσέλκυση όσων προτιμούν εναλλακτικές μορφές τουρισμού. Και φαίνεται ότι αυτοί αυξάνονται με πολύ καλούς ρυθμούς.

Ο κ. Δημήτρης Μιχαηλίδης, Δημοσιογράφος, συνεργάτης ΑΓΡΟΡΑΜΑ με θέμα «Αγροτική Ανάπτυξη και Κοινωνική Οικονομία» επεσήμανε ότι ενώ η ανάπτυξη εκφράζεται συνήθως με μεγέθυνση των αριθμών, ή/& με υποδομές-τσιμέντα, η τοπική ανάπτυξη είναι η βελτίωση του επιπέδου ζωής και ευτυχίας των κατοίκων της περιοχής, ΕΙΝΑΙ ΔΗΛΑΔΗ ΑΝΘΡΩΠΟΚΕΝΤΡΙΚΉ.
Η κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία συνιστά ή τουλάχιστον αγωνίζεται να οικοδομήσει μια εναλλακτική οικονομία (τρίτος τομέας), καθώς όλα τα χαρακτηριστικά της (πολιτικά, κοινωνικά, οικονομικά, ακόμη και εκείνα που έχουν σχέση με τη μορφή και τις αξίες που τη διέπουν) είναι διαφορετικά από τους άλλους δύο τομείς που έχουμε γνωρίσει έως τώρα, δηλαδή τον κρατικό (δημόσιος τομέας) από τη μια μεριά και τον ιδιωτικό τομέα, της αγοράς, από την άλλη.

Όπως γίνεται κατανοητό εργαλεία της κοινωνικής οικονομίας προαπαιτούν την ύπαρξη ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ, αλλιώς δεν μπορούν να λειτουργήσουν. Και η κοινωνία, δεν είναι η απλή συνεύρεση ανθρώπων στο ίδιο μέρος, αλλά οι σχέσεις και οι αξίες που αναπτύσσονται μεταξύ των ανθρώπων που έχουν κοινές πολιτιστικές αξίες, κατοικούν σε ενιαίο τόπο, μοιράζονται το ίδιο νερό, εκκλησία, σχολείο κλπ και έχουν βαθειά συνείδηση ότι έχουν κοινό μέλλον.
Σε περιόδους κρίσης το ποιο ανθεκτικό κομμάτι, δεν είναι οι διάφορες υπερκατασκευές, αλλά η ίδια η κοινωνία. Και αυτό παρατηρήθηκε στην κρίση στην Φιλανδία το 1993, και στην κρίση που ακολούθησε κατά την ενσωμάτωση της Ανατολικής Γερμανίας, καθώς και το 2008, κατά την χρηματιστηριακή-τραπεζική κρίση. Ταυτόχρονα με την μεγάλη ανεργία, σε περιόδους κρίσης, παρατηρείται αδρανοποίηση των υποδομών. Αυτές οι αδρανείς υποδομές, μπορούν να αξιοποιηθούν και να δώσουν βιώσιμες λύσεις με την ενεργοποίηση εργασιακών συνεταιρισμών.
Το νομικό πλαίσιο που διέπει τμήματα της κοινωνικής & αλληλέγγυας οικονομίας στην Ελλάδα περιλαμβάνεται στον Νόμο 1667/1986 (Αστικοί Συνεταιρισμοί), Νόμο 2716/1999 (Κοινωνικοί Συνεταιρισμοί Περιορισμένης Ευθύνης-ΚοιΣΠΕ), Νόμο 4015/2011 (Αγροτικοί Συνεταιρισμοί), Νόμο 4019/2011 (Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις-ΚοινΣΕπ) ενώ πολλά συνεργατικά σχήματα είναι Αστικές Μη Κερδοσκοπικές Εταιρείες-ΑΜΚΕ (ΑΚ άρθρα 741-784).
Ο Δήμος Παιονίας δήλωσε ότι υποστηρίζει την προσπάθεια για την σύσταση αναπτυξιακής σύμπραξης, με το όνομα: «Δομή Στήριξης Κοινωνικής Οικονομίας Κεντρικής Μακεδονίας-ΔΟΣΚΟΚΕΜ» με τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και τους φυσικές κοινωνικές δομές, που είναι οι φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης.

Οι νεόδμητες ΚοινΣΕπ αντιμετωπίζουν προβλήματα καθώς αναπτύσσουν τις δραστηριότητές τους, και γι αυτό οι ΚοινΣΕπ Κεντρικής Μακεδονίας προχώρησαν στην δημιουργία του ΔΙΚΤΥΟΥ ΚοινΣΕπ Κεντρικής Μακεδονίας η επομένη συνάντηση του οποίου θα γίνει την Τετάρτη, 9 Ιουλ 2014, στις 18.00, στην Μοναστηρίου 93 (έναντι Αγίων Πάντων), στην Θεσσαλονίκη.